Xử lý 12 dự án bất động sản thua lỗ hàng nghìn tỉ đồng: không thể để thất thoát tài sản quốc gia!
12 dự án bất động sản kém hữu hiệu , thua lỗ kéo dài , tiêu tốn hàng nghìn tỉ đồng mỗi dự án sẽ có nguy cơ thiệt hại hơn nữa ví như chậm trong xử lý. Cho đến thời điểm này, với sự vào cuộc của Chính phủ, Bộ Công Thương đang gấp rút đề nghị các công ty báo cáo kết quả xử lý và đề xuất phương án, hạn trong tháng 2 sẽ có báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ.
nhà phố máy đạm Ninh Bình là một trong 12 dự án thua lỗ nghìn tỉ, đầu năm 2017 đã khôi phục sản sinh trở lại.
những “xác chết biết đi lại ”
Theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo Chính phủ về xử lý các tồn tại, yếu kém của các dự án bất động sản nghìn tỉ thuộc các công ty do ngành công thương quản lý, Bộ Công Thương đã yêu cầu Vụ Kế hoạch phối hợp với các đơn vị liên quan báo cáo cho bộ trước ngày 10.2.2017 về 12 dự án kém có kết quả tốt , có nguy cơ đóng cửa, phá sản, bao gồm nhà máy chế tạo xơ sợi Đình Vũ, dự án nhà mặt phố máy bột giấy Phương Nam, dự án bất động sản nhà máy gang thép Thái Nguyên GĐ 2, nhà máy nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol Dung Quất, Đạm Hà Bắc, Đạm DAP Lào Cai, DAP Hải Phòng, Ethanol Bình Phước, Ethanol Phú Thọ, nhà phố máy đóng tàu Dung Quất, dự án bất động sản liên doanh giữa đối tác mỏ Quý Sa và nhà phố máy gang thép Lào Cai.
trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, TS Lê Đình Ân – nguyên Giám đốc trọng tâm Dự báo kinh tế – xã hội (thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư) – chỉ ra: Đây là bài học sâu sắc cho công tác hoạch định chiến lược, chủ trương đầu tư nhưng không chú ý đến hữu hiệu , không tiên liệu thời gian dài các yếu tố tác động đến dự án bất động sản để xảy ra tình trạng dự án bất động sản vừa đi lại vào hoạt động đã thua lỗ (như Gang thép Thái Nguyên), thậm chí có dự án thua lỗ nặng nề ngay trong quá trình xây dựng buộc phải đóng cửa (3 dự án nhiên liệu sinh học Ethanol)…
TS Lê Đăng Doanh – nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu kỹ quản lý kinh tế T.Ư (Bộ KHĐT) – gọi những dự án bất động sản thua lỗ nghìn tỉ này là “một vài xác chết biết đi lại ”. Ông ví von, với những “xác chết biết đi lại ” này, rõ ràng, cơ quan chủ quản là Bộ Công Thương cũng phải có nhiệm vụ . Cần có sự phân loại rõ ràng để “cứu”, với những dự án còn “cứu” được thì dứt khoát phải tìm nhà phố đầu tư mua bán phần vốn nhà mặt phố nước, chuyển đổi chủ sở hữu để hoạt động có kết quả tốt , còn với một vài dự án bất động sản thua lỗ mất vốn thì buộc phải “đem giao dịch và đem chôn”… Đây là vốn nhà mặt phố nước, là tiền thuế của dân, phải chỉ ra đích danh cá nhân, tập thể chịu có nhiệm vụ chứ chẳng thể nói lỗ là “hòa cả làng”.
nhà máy nhiên liệu sinh học Ethanol Phú Thọ vốn đầu tư 2.484 tỉ đồng đang thua lỗ nặng nề.
3 nhóm giải pháp để xử lý
TS Nguyễn Minh Phong – một chuyên gia kinh tế – rất thống nhất với quan điểm: Cần làm ngay là tiến hành rà soát lại các một bí quyết nghiêm túc và quý khách quan cả 12 dự án bất động sản . “Đặt lên bàn cân” tất cả các nguồn gốc , bóc tách, làm rõ đâu là nguyên do khách quan, chủ quan, đâu là chức năng thuộc tập thể và cá nhân; đặc biệt, cần làm rõ sự hữu ích và đánh giá thành tác động hai mặt của dự án , từ đó đưa ra các phương án xử lý, giải quyết thích hợp ; chú ý vào các giải pháp xử lý hiệu quả và khả thi nhất về số tiền , thị trường và quản trị dự án . Theo đó, ông chia 12 dự án bất động sản thành 3 nhóm khác nhau theo cấp độ cần thiết để xử lý:
đầu tiên , nhóm quan trọng , nên duy trì, nhưng chuyển dự án bất động sản nhà máy đóng tàu Dung Quất theo cơ chế kết hợp kinh tế với quốc phòng, trước mắt giao cho quân đội quản lý, đồng thời chuyển đổi mục đích đầu tư và cơ chế quản lý dự án nhà mặt phố máy gang thép Thái Nguyên (GĐ 2) sang thực hiện chủ yếu sản sinh thép đặc chủng, chuyên bổ sung cho đóng tàu, chế tạo vũ khí, thiết bị quân sự và tàu cá biển lớn, cũng như thép cao cấp phục vụ phát triển kinh tế, nhất là kinh tế biển đáp ứng quan tâm đóng tàu vươn khơi hiện đang nóng và một số ngành công nghiệp cơ khí chế tạo và trợ giúp có yêu cầu ngày càng cao, có triển vọng
xuất khẩu.
Tiếp theo , nhóm cần thiết , đối với các dự án về sản xuất đạm và nhà phố máy nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol thì xử lý theo một số nguyên do cụ thể, với tinh thần tiếp tục duy trì, thúc đẩy cổ phần hóa và đồng bộ các giải pháp nhằm cải thiện làm việc của chúng, đáp ứng quan tâm tương lai ngày dần tăng của đất nước, tiến tới xuất khẩu.
Thứ 3 , nhóm linh hoạt, với các dự án khác có cách linh hoạt xử lý cụ thể theo từng dự án đúng tinh thần bảo đảm cơ chế thị trường và không để thất thoát tài sản quốc gia, khuyến khích thực hiện cổ phần hóa và các hoạt động M&A, thậm chí cho phá sản hoàn toàn theo kiểu “thà đau một lần còn hơn làm dài thêm ”, gây phí phạm nguồn lực quốc gia…
Đồng tình với giải pháp phân loại để xử lý, TS Lê Đình Ân nhấn mạnh vẫn cần phải tính toán đến sự cần thiết trong dài hạn , không vì nể nang mà “cứu” một số dự án bất động sản không kết quả tốt rồi một vài năm sau lại phải gánh. Với một vài dự án bất động sản đã vực dậy cần có giải pháp chuyển đổi công nghệ thích hợp , tái cơ cấu đầu tư và chuyển đổi chủ doanh nghiệp để sửa đổi hình thức quản trị công ty .
“Về mãi mãi , cần tiếp tục hoàn thành cơ sở giấy tờ và đổi mới cơ chế quản lý nhằm siết chặt kỷ cương và nâng cao chất lượng quản lý đầu tư công, chống các hành vi lạm dụng, thời cơ chủ nghĩa và tham nhũng chính sách trong quản lý các vận hành đầu tư công nói riêng, quản lý kinh tế nhà mặt phố nước tóm lại , ngăn chặn ngay từ đầu không cho phép lặp lại và “đẻ thêm” những dự án thua lỗ nghìn tỉ kiểu như vậy” – TS Nguyễn Minh Phong chốt lại.
Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Cty Luật Basico: “cơ hội để rút vốn nhà phố nước ra khỏi các dự án bất động sản ”
Theo tôi, đối với các dự án bất động sản thua lỗ, mất vốn, không có cơ hội trả được nợ, càng làm càng lỗ thì giải pháp tối ưu là nhà nước nên thoái hết vốn nhà mặt phố nước khỏi doanh nghiệp , không được trì hoãn việc rút vốn. Hướng cứu các DN này đẹp nhất là cần tái cơ cấu lại công ty nhà nước, biến đổi chủ doanh nghiệp đồng thời với việc thay đổi biện pháp quản lý chắc chắn sẽ có kết quả tốt hơn, từ đó, chấm dứt dần thua lỗ.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng: “Bộ Công Thương sẽ sớm có báo cáo trình Thủ tướng về xử lý các DN thua lỗ”
đến thời điểm này, Bộ Công Thương vẫn đang tích cực chỉ đạo, đôn đốc các tập đoàn, TCty gửi báo cáo kết quả rà soát, xử lý đối với các dự án bất động sản thua lỗ về bộ. Chậm nhất là trong tháng 2, bộ sẽ có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đề xuất các giải pháp tháo gỡ. Song song với việc này, Ban Cán sự Đảng Bộ Công Thương cũng đề nghị các tập đoàn, TCty tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân/tổ chức đối với các dự án . Bộ sẽ xử lý theo thẩm quyền đối với các tập thể, cá nhân để xảy ra sai phạm, không bao che, dung túng.
Q.T
Hồng Quân – M.Phong (Lao động)
